وبلاگ و نقش آن در ارتباطات

وبلاگ چیست ؟

کاربرد وبلاگ ها
وبلاگ ها دارای مزایا و دستاوردهای متعددی می باشند که به برخی از آنان اشاره می گردد :

• انتخاب مطلب ( داده ) : میزان تولید و نشر اطلاعات در سطح جهان به سرعت در حال پیشرفت بوده  و روندی کاملا" تصاعدی را طی می نماید . بدیهی است در چنین وضعیتی ، حتی امکان مطالعه بخش اندکی از آنان نیز وجود نداشته و ما مستلزم استفاده از روش ها و مکانیزمهائی به منظور فیلترینگ اطلاعات و یافتن اطلاعات مورد نظر در یک رابطه خاص بدون از دست دادن منبع ارزشمند و محدود زمان می باشیم  . وبلاگ ها با تمرکز بر روی یک موضوع خاص می توانند بستری مناسب برای ارائه اطلاعات را فراهم نمایند . با مطالعه و خواندن مطالب منتشر شده بر روی یک وبلاگ که توسط فردی با علایق مشترک با شما تهیه و منشتر شده است ، احتمال یافتن مطالب مورد نظر در زمانی معقول فراهم می گردد. با ترکیب و جمع بندی مطالب منتشر شده در ارتباط با یک موضوع خاص از  چندین وبلاگ انتخابی، می توان به مجموعه ای از اطلاعات مورد علاقه، دست یافت . با توجه به اینکه وبلاگ ها خلاصه ای از سایر موضوعات مربوط به دیگران را نیز ارائه می نمایند ، آنان یک دید اطلاعاتی مناسب  در ارتباط با یک موضوع را به مخاطب خود منتقل می نمایند. مطالب و موضوعاتی که در چندین وبلاگ مورد توجه قرار می گیرد به خواننده امکان آگاهی از  نقطه نظرات چندین وبلاگ نویس  را در ارتباط با یک موضوع خاص ، خواهد داد . بدین ترتیب خواننده  قبل از مطالعه تمام مطلب ، دید مناسبی نسبت به آن را پیدا نماید . به  فرآیند فوق ، triangulation  گفته می شود .
• مدیریت دانش و تجارب شخصی  : محتویات وبلاگ  به منزله یک بایگانی از افکار و اندیشه های وبلاگ نویسان آن بوده که در مقاطع زمانی متفاوتی نوشته شده و  در صورت نیاز به اطلاعاتی خاص می توان با استفاده از مراکز جستجو  و بر اساس یک کلید واژه خاص  به آنان مراجعه نمود. وجود لینک ها ی متعدد مرتبط با یک موضوع خاص که توسط مولف یک وبلاگ مشخص می گردد ، امکان دنبال نمودن وضعیت موجود در رابطه با یک موضوع خاص را در اختیآر علاقه مندان قرار می دهد .
• ارتباط دو سویه : همانگونه که در بخش قبل  اشاره گردید ، وبلاگ ها به محیط و یا رسانه محاوره ای برای مباحث عمومی و تخصصی  تبدیل و امکان تعامل اطلاعاتی بین وبلاگ نویسان و خوانندگان از یکطرف و خوانندگان با خوانندگان از طرف دیگر فراهم می گردد . ویژگی فوق از ماهیت دوطرفه بودن وب به نحو احسن استفاده و آن را در جهت اهداف خود بکار می گیرد.
• جامعه شبکه ای : پدیده وبلاگ نویسی فرصت ها و پتانسیل های  مناسبی را در جامعه شبکه ای ، ایجاد می نماید. نویسندگان وبلاگ ها به مرور زمان توسط خوانندگان خود شناخته خواهند شد. بدین ترتیب آنان در معرض فرصت هائی قرار خواهند گرفت که شاید هرگز تصور آن را نمی کردند. در جامعه شبکه ای هر شخص می تواند دارای سهمی در تولید و ارائه اطلاعات داشته باشد و خود نیز می تواند از دستاوردهای اطلاعاتی دیگران استفاده نماید. شبکه فوق نظیر شبکه های نظیر به نظیر بوده که یک کامپیوتر می تواند در یک لحظه از منابع موجود بر روی سایر کامپیوترها استفاده نماید و هم می تواند منابع مورد نظر بر روی سیستم خود را جهت استفاده در اختیار سایر کامپیوترها قرار دهد . جامعه شبکه ای دارای ایستگاههائی ( انسان ) است که در آن هر یک سهمی در تولید و ارائه اطلاعات  و استفاده از اطلاعات دیگران را بر عهده خواهند داشت .
• روتینگ اطلاعات : وبلاگ ها دارای تاثیری مثبت در خصوص چرخش آزادنه اطلاعات در یک جامعه اطلاعاتی می باشند . خواننده و نویسنده یک وبلاگ اغلب به یک جامعه و یا سازمان یکسان تعلق نداشته و برای ارتباط بین آنان مرز خاصی وجود نخواهد داشت . بدین ترتیب ما شاهد تقابل افکار ، اندیشه ها در یک مقیاس گسترده و جهانی بوده که زمنیه یک جامعه اطلاعاتی را ایجاد می نماید . ایجاد چنین روابطی در دنیای خارج از وبلاگ امری مشکل و گاها" غیر ممکن است .

فن آوری و  وبلاگ 
فن آوری ها و مهارت های لازم در خصوص وبلاگ ها  به سرعت در حال تغییر و تحول می باشد.علت این همه سرعت را می توان در عوامل زیر جستجو نمود : 

• عدم وجود انحصار  :عملیات یک وبلاگ به یک نرم افزار خاص و انحصاری و یا امکاناتی که صرفا" در اختیار یک سازمان خاص است ، وابسته نمی باشد. وبلاگ نویسان در حوزه عملکرد وبلاگ خود دارای آزادی عمل مناسبی می باشند و در هر زمان می توانند شکل ظاهری ، لی اوت و یا محتویات  آن را تغییر داده و یا ویژگی های جدیدی را بدون کسب اجازه یک مقام خاص به آن اضافه نمایند. .وبلاگ ها بستر لازم برای خلاقیت انسان را در تمامی زمنیه ها  ارائه نموده  و هر یک از ساکنین این کره خاکی قادر به شکوفائی خلاقیت خود و آفرینش محصولات متفاوت اطلاعاتی ، خواهند بود.
• تعداد و تنوع گسترده کاربران :  تمامی افرادی که  در یک جامعه مدرن اطلاعاتی زندگی می کنند ، تمایل به انتشار تجارب خود ، استفاده از تجارب دیگران ، دریافت بازخورد سریع  نسبت به موارد منتشر شده ، ارزیابی نتایج و بهبود دانش و تجارب خود  را دارند( فردایمان بهتر از امروز و امروزمان بهتر از دیروز ) . وبلاگ ها یک شبکه ارتباطی قدرتمند را ایجاد نموده و پس از طرح یک ایده و یا موضوع جدید در وبلاگ ، شاهد حرکت  سریع آن در شبکه ارتباطی  خواهیم بود. بدین تریتب درصورت ارائه یک مطلب ارزشمند و صحیح ، امکان استفاده از آن در سریعترین زمان ممکن برای دیگران فراهم شده و در صورتی که مطلب منتشر شده نادرست باشد ، نویسنده آن با دریافت سریع بازخوردهای مورد نظر و بررسی آنان ، می تواند اشتباه خود را در اسرع وقت تصحیح نماید.
•  ارتباط شغلی وبلاگ نویسان : تعداد زیادی از وبلاگ نویسان خود پیاده کنندگان نرم افزار می باشند . در چینین مواردی آنان به عنوان وبلاگ نویس قادر به تشریح ویژگی های جدید یک محصول با کیفیتی مطلوبتر و با استفاده از فن آورهای متعدد خواهند بود .
   

چه تعداد بلاگ وجود دارد ؟
Blogcount.com  ، از جمله مراکزی است که اطلاعات مناسب و دقیقی در رابطه با وبلاگ ها در سراسر جهان را جمع آوری و گزارشات متعددی را در این خصوص ارائه می نماید.  در ژوئن سال 2003 ، تعداد وبلاگ ها بین  4 / 2 تا 9 / 2 میلیون ، برآورد شده است . در صورتی که ظرفیت هر وبلاگ را معادل پنجاه  کیلو بایت در نظر بگیریم ، blogosphere ظرفیتی معادل 81 گیگابایت را خواهد داشت .

وبلاگ ها متعلق به چه افرادی هستند ؟

بر اساس بررسی انجام شده توسط موسسه تحقیقاتی Jupiter ، تقریبا" دو درصد کاربران اینترنت دارای بلاگ می باشند. اکثریب قریب به اتفاق افرادی که دارای وبلاگ می باشند به صورت Dial-up به اینترنت دستیابی نموده و بیش از نیمی از آنان دارای درآمدی پائین تر از شصت هزار دلار در سال! می باشند.هفتاد درصد بلاگ ها متعلق به افرادی است که بیش از پنج سال است که از اینترنت استفاده می نمایند . ( منبع Blogging by the number ) . بیش از پنجاه درصد وبلاگ هائی که توسط موسسه بین المللی تکنولوژی و علوم انسانی ، پیمایش شده است نشاندهنده این واقعیت است که آنان به زبان انگلیسی نوشته شده و ده زبان برتری که وبلاگ ها با آنان نوشته شده اند به ترتیب : پرتقالی  ، لهستانی  ،  فارسی  ، فرانسوی ،اسپانیائی ، آلمانی ، ایتالیائی ، هلندی  و ایسلندی می باشند .

چه کسانی وبلاگ ها را مطالعه می نمایند ؟

موسسه تحقیقاتی Jupiter در بررسی خود اعلام نموده است که صرفا" چهار درصد از کاربران اینترنت ، اقدام به مطالعه و خواندن وبلاگ ها می نمایند . وبلاگ ها ، عموما" توسط مردان خوانده می شوند ( شصت درصد مردان و چهل درصد زنان ) . کاربران خانگی اینترنت که مجموع درآمد آنان بیش از شصت هزار دلار در سال می باشد ، شصت و یک درصد از خوانند گان وبلاگ ها را تشکیل می دهند . بیش از پنجاه و چهار درصد از گزینه Dial-up و چهل و شش درصد از گزینه Broadband برای دستیابی به اینترنت استفاده می نمایند . هفتاد و سه درصد از خوانند گان وبلاگ ها بیش از پنج سال است که از اینترنت استفاده می نمایند( منبع : Blogging by the Numbers )

نکاتی جالب در رابطه با وبلاگ ها

• بیش از ده هزار Domain ثبت شده در ریجستری whois دارای واژه "blog" می باشد .
• بلاگ ها  بطور متوسط  در هر سه روز یک مرتبه بهنگام می گردند . ( بر اساس مطالعه غیررسمی ارائه شده توسط BlogCount )
•  بر اساس بررسی موسسه تحقیقاتی Nielsen/NetRatings ، در ماه می سال 2003 ، LiveJournal ، شصت و پنجاهمین رتبه را در بین سایت های متداول بر روی اینترنت به خود اختصاص داده بود . ( هر ده روز یکصد د و هشتاد و چهار هزار  بازدید کننده )

خلاصه

اشتراک دانش یکی از مهمترین دستاوردهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات می باشد. بدین منظور می توان از روش های متفاوتی نظیر شرکت در همایش ها ، مباحث علمی ، کتاب ، روزنامه ها و سایر موارد دیگر ، استفاده نمود. هر یک از روش های فوق دارای مزایا و محدودیت های مختص به خود می باشند . محدودیت زمانی ، مکانی و میزان تعامل اطلاعاتی با مخاطبان از جمله  چالش های اساسی در ارتباط با  هر یک از روش های فوق می باشد . نشر اطلاعات و دانش شخصی با استفاده از پتانسیل های وب ( نظیر انتشار مقالات ) و وبلاگ ها ، ضمن غلبه بر محدودیت های زمانی و مکانی ، حق انتخاب مخاطب را ارج نهاده و بستری مناسب برای تعاملات اطلاعاتی  دوسویه را  فراهم نماید. انتشار دانش و تجارب شخصی در قالب وبلاگ ها ، گزینه ای پیشرفته و مناسب در ارتباط با امر تحقیقات و اطلاع رسانی صحیح و به موقع می باشد. توسعه پایدار در هر کشوری مستلزم ارج نهادن به امر تحقیق و پژوهش و اطلاع رسانی سریع و صحیح است . در صورتی که پدیده وبلاگ نویسی را از این زاویه مورد توجه قرار دهیم به جایگاه ارزشمند آنان در ایجاد شبکه های گسترده نشر دانش و ارتباطی بیشتر پی خواهیم برد( دریافت سریع بازخوردها  در ارتباط با ایده های ارائه شده ، تسهیل در ارتباط بین محققین ، طبقه بندی محتوی در زمنیه های مختلف )  .